Prof. dr. ir. Erik van der Giessen
Hoogleraar Micromechanica van Materialen
Erik van der Giessen is mede-initiator van HTRIC, ingenieur en hoogleraar in het Zernike Institute for Advanced Materials van de Faculty of Science and Engineering. En als je hem vraagt hoe hij daar terechtgekomen is, krijg je een bijzonder antwoord. Erik omschrijft zichzelf als mislukte werktuigbouwer. Als enthousiast motorrijder aan de toenmalige technische hogeschool van Delft begon hij aan de studie Werktuigbouwkunde, waar hij in zijn tweede jaar merkte dat de studie Natuurkunde eigenlijk beter aansloot bij zijn interesses. Erik heeft voor een zo natuurkundig mogelijke afstudeerrichting gekozen en is dezelfde koers blijven varen bij zijn promotieonderzoek. Gaandeweg is zijn onderzoek steeds meer richting de fysische materiaalkunde gegaan. Erik is steeds meer zelf gaan onderzoeken en is uiteindelijk op jonge leeftijd hoogleraar geworden, waarna hij voor een sabbatical naar de VS is gestuurd. Het karakter van Eriks onderzoek bleef natuurkundiger worden en na een tijdje kwam er een positie beschikbaar aan de Rijksuniversiteit Groningen.
"Voor je eigen voordeur gaan staan in de naam van een ander, dát is de ziel van HTRIC."
Erik is dus een bijzondere combinatie van wetenschapper en ingenieur… en dat zie je niet vaak. Een onderzoeker is bezig met de essentie van een vraag, een ingenieur werkt rechtstreeks naar oplossingen toe. Dit ingenieursvuur kenmerkt Eriks identiteit als onderzoeker. Precies zoals het bij HTRIC zal gaan, wordt hij het meest gemotiveerd door vraagstukken van anderen. Deze drive om een oplossing te vinden voor, onder andere, de mensen om hem heen combineert hij met zijn vermogen om wetenschappelijk te denken en oplossingen te ontwerpen.
Het feit dat we hier de mensen om hem heen noemen is geen toeval. Achter Eriks onderzoek zit ook een persoonlijke motivatie om oplossingen te vinden voor mensen die hij kent met ziekten die we nog niet (effectief) kunnen behandelen. Het feit dat dit het geval is, is een frustrerend feit – legt Erik uit. Hoe kan het dat we wel kerncentrales kunnen bouwen en raketten de ruimte in kunnen sturen, maar niet de ziekten kunnen genezen die om ons heen elke dag levens eisen en mensen belemmeren in hun functioneren? Het is een schrijnende vraag, maar wel een belangrijke om te stellen. Hoe kan het, vraagt Erik zich af, dat we al het geld dat naar deze projecten gaat niet besteden aan de ontwikkeling van oplossingen voor deze hele directe problemen? Hij pleit ervoor om niet te onderzoeken voor ons ego, maar voor mensen die in de problemen zitten. En hiermee raakt hij precies de kern van de waarden die HTRIC belichaamt. Voor je eigen voordeur gaan staan in de naam van een ander, dat is de ziel van HTRIC – als je het Erik vraagt.
"Hoe kan het dat we wel kerncentrales kunnen bouwen en raketten de ruimte in kunnen sturen, maar niet de ziekten kunnen genezen die om ons heen elke dag levens eisen en mensen belemmeren in hun functioneren?"
Dat voor je eigen voordeur gaan staan, moet echter wel voor jonge academici mogelijk worden gemaakt. Deze onderzoekers worden volgens Erik op veel te veel dingen afgerekend. Hoeveel publicaties heb je? En hoeveel onderscheidingen? Deze vragen dwingen jonge onderzoekers in hun comfortzone te blijven zodat ze de gewenste resultaten kunnen behalen en bij HTRIC is deze comfortzone precies de plek die we moeten gaan ontwijken. Volgens Erik is het van groot belang om jonge academici zowel financieel als professioneel te steunen, zodat ze niet in een zwart gat vallen als ze buiten hun comfortzone gaan onderzoeken om – met een fris perspectief – oplossingen te vinden. Verandering vinden we allemaal moeilijk, maar een klein gedeelte van de mensen moet durven vooruit te lopen. En die mensen hebben onze steun nodig.
Eriks droom voor HTRIC over 5 jaar? Een academisch speelveld waarin iedereen voor zijn voordeur kan komen staan, elkaar wat gunt en waar iedereen toegang toe heeft. Op het moment dat dit lukt, kan de collectieve creativiteit van de verschillende professionals optimaal ingezet worden om te komen tot betere behandelingsmethodes en medicijnen. Deze plek is volgens Erik een voorwaarde van het succes van HTRIC. Er zijn in het verleden al heel veel mensen geweest die in feite met de HTRIC-gedachte hebben rondgelopen, zegt Erik. Nu is de kans er om die gedachte leven in te blazen. En daar moeten we met z’n allen voor gaan.
Erik van der Giessen is hoogleraar Materiaalkunde, Natuurkunde and Mechanica aan de Rijksuniversiteit Groningen en medeoprichter van HTRIC. Zijn andere functies:
